Сүүлийн үед хүүхэд алга боллоо гэссэн зарууд их үзэгдэх боллоо. Гадны хүмүүстэй гэрээгээр их суух болж хэлбэр нь албан ёсны соёлтой хүний наймаа юм даа. Зах зээлд шилжиж эхлэх үеийг мэдэх 70, 80-аад оныхон бид л сайн мэдэж байгаа. Одоо бид хөрш айлд ямар хүн байдаггийг ч мэдэхээ байсан. Тэр үеийн айл хөршүүд нэгнийдээ үр хүүхэд, гэр орноо үлдээж, даатгах, орж гарч хамтарч нэгнээ хамаарч л амьдарч байсан шүү дээ. “Цоожгүй айл манайх” гэдэг энэ үг тухайн нийхэмийн ардын соёл хүмүүжлийн байдлыг бүрэн илтгэж байна. Хүүхдээ хэзээ сургуульд хүргэж өгч буцааж авдаг байлаа даа тэр үеийн сурагч биднийг.
Үүнийг хоёр нийгмийн ялгааг мэдэх бид л ойлгоно. Бид үр хүүхдүүддээ ямар нийгмийг хүлээлгэн өгөх гээд байна даа. Гэтэл хаа байсан 13-р зуунд Их Монгол улсыг байгуулсан өвүг дээдсүүдийн маань хүсэл, тэмүүлэл юунд оршиж байсныг “ӨРӨГ, ЦАДИГ, ТАМГА” судар дээр олж харах шиг.
Би боолын амнаас өөрөөс нь сонссоноо ярьж өгье. Гуулин улс явахдаа сонсож байсан юм. Монгол охидыг хэвлийгээр нь татах модыг хөл рүү нь хавсайдан боогоод нийтийн талбайд тавьдаг
бөгөөд тэрийг ямар ч эр хүн хэрэглэж болох бөгөөд хэзээ ч тэр хүлээс тайлагддаггүй. Модтой хөлрүүгээ гараа уяулчихсан, нүцгэн эмэгтэйчүүд хүлээтэй байна гээд боддоо. Дураа хангах хэрэгсэл, нийтийн жорлон шиг зүйл болгоно. Дуулгавартай байгаагүй боол охидод өгдөг ял. Тэнд согтуучууд, адгуус авиртан, гаж донтонгууд болон эм хүнтэй ойртох боломжгүй хүмүүс хүссэнээрээ аяглаж дураа хангана.
Монгол эмэгтэйг хулгайлсан бол энэ мэтээр асар их доромжлолыг авч байсан учраас тийм зүйл үзүүлэхгүй гэсэн охиноо асрах эцгийн сэтгэл ерөнхийдөө Эзэн Чингис хааны үед миний Монголын охид амгалан байгаасай гэсэнтэй нийцэж, төр улсаа хамгаалж тэмцэх нь ихэссэн. Боол болгоод, охид ингэдэг гэдгийг зарим нэг нь аянчин
гийчин хүмүүс замд үзсэнээ ярихад ч аймшигтай. Үүнийг хэн ч тэмдэглэж үлдээсэнгүй. Хэрвээ тэмдэглэсэн түүх байвал тэд өөрсдийн улс орноо гутаасан хэрэг болно гээд үнэнийг бичсэнгүй. Гэвч энэ номонд бол бичигдэх ёстой, биднийг боолчилж байсан үнэнийг илчлэх ёстой.
НИЙГМИЙН АЮУЛГҮЙ БАЙДЛАА ХАНГУУЛАХ ГЭЖ
ХАРИУЦУУЛАХ ГЭЖ ТӨРД ЗҮТГЭЖ
ТӨРӨӨ ХАМГААЛДАГ БАЙЖ
No comments:
Post a Comment